De winter kan heel gezellig zijn, met knusse avonden bij de open haard en typische winterse activiteiten, zoals schaatsen en daarna een kopje warme chocolademelk. Alleen het sombere en koude weer kan ook de zogeheten winterblues met zich meebrengen, waarbij je last krijgt van een dip in je humeur. Wat zijn de winterblues precies, hoe ontstaat het, en wat zijn de tips om een winterdip te voorkomen? Dat vertel ik je in dit artikel.
Wat zijn de winterblues?
De winterblues staat ook wel bekend als de winterdip. Door onder andere de afwezigheid van daglicht raakt onze biologische klok verstoort, en daardoor kunnen we ons meer vermoeid, prikkelbaar en somber voelen dan normaal. Deze vorm van somberheid treedt alleen in de herfst of winter op, en verdwijnt vanzelf weer als de weersomstandigheden beter worden. Iedereen heeft hier wel eens last van, en het is dus eigenlijk heel normaal.
Wat eveneens bestaat is een winterdepressie, wat een Seasonal Affective Disorder (SAD) wordt genoemd. Hierbij worden niet alleen symptomen als vermoeidheid, prikkelbaarheid en somberheid ervaren, maar ook symptomen die gerelateerd zijn aan depressie, zoals veranderingen in eetlust, gewichtstoename, terugtrekken op sociaal vlak en veelvuldig slapen. Ongeveer 3 op 100 mensen in Nederland heeft last van een winterdepressie. Heb je hier jaarlijks last van? Dan is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts, die je door kan verwijzen naar een psycholoog.
Wat zijn de oorzaken?
Om de winterdip of de winterblues volgende jaren te voorkomen, wil je natuurlijk de oorzaak van het probleem aanpakken. Alleen wat is de exacte oorzaak van de winterdip? De voornaamste reden dat we last hebben van de winterdip of winterblues is een tekort aan natuurlijk licht.
Licht heeft invloed op de productie van melatonine, een hormoon dat de slaap reguleert, en serotonine, een neurotransmitter die van invloed is op stemming. Door een combinatie van het slechte weer in de winter, en de kortere dagen, is er minder daglicht en besteden we ook minder tijd buiten in het licht. Hierdoor kan onze biologische klok verstoord raken, wat leidt tot een disbalans in deze hormonen en neurotransmitters.
Buiten dat speelt ook vitamine D een belangrijke rol bij het reguleren van onze stemming. Vitamine D wordt aangemaakt wanneer onze huid wordt blootgesteld aan zonlicht. In de winter komen we alleen minder buiten, schijnt de zon ook minder en hebben we als mens daardoor een tekort aan zonlicht. Een tekort aan zonlicht kan leiden tot een tekort aan vitamine D, wat veel te maken heeft met hoe we ons voelen, en daarmee mogelijk ook bijdraagt aan de winterblues.
Winterblues voorkomen met deze 10 tips
Wil je jouw winterblues voorkomen en tegengaan? Dan kunnen deze 10 tips je helpen om je snel weer beter te voelen.
1. Maak gebruik van het daglicht
Daglicht speelt een cruciale rol bij het reguleren van onze biologische klok en je stemming. Maak er een gewoonte van om ’s ochtends een wandeling te maken. Het is heerlijk wakker worden als je de zonsopgang tegemoet loopt met de koude wind door je haren. Het is misschien even wennen en buiten je comfortzone, maar het doet veel goeds voor je humeur en energielevel.
Lukt dit niet? Het kan helpen om eerder op te staan om zo toch een wandeling te kunnen maken voor werktijd, maar je kunt ook proberen om gedurende de dag geregeld even naar buiten te gaan. Al is het even een frisse neus halen in de lunchpauze, of op de fiets naar je werk in plaats van met de auto.
2. Meer licht binnenshuis en lichttherapie
Lichttherapie is een bewezen methode om de effecten van winterblues te verminderen. Deze lampen stimuleren de productie van serotonine en verminderen de aanmaak van melatonine voor een goede regulatie van de biologische klok. Zorg voor een goede lichttherapie-lamp en pas deze regelmatig toe, vooral in de ochtenduren. Je kunt hem ook gewoon bij je zetten als je aan het werk bent of je make-up doet.
Het kan ook helpen om binnenshuis meer gebruik te maken van lampen die het daglicht nabootsen. In de wintermaanden is het snel donker in huis, waardoor je ook sneller vermoeid raakt. Het licht aandoen thuis en op je werk zorgt ervoor dat je alerter bent en je ook lekkerder in je vel zit!
3. Kom in beweging
Lekker bewegen en sporten is altijd goed voor je humeur en je zelfvertrouwen. Je hebt er misschien niet zo’n zin in als het buiten koud is en je midden in een winterdip zit, maar probeer toch eens een korte wandeling te maken of een sport te kiezen die bij je past. Voel je je beter na afloop? Probeer deze activiteit dan in te plannen, zodat je het wekelijks terug laat komen.
4. Gezonde voeding
Gezonde voeding is de basis. Veel klachten die we ervaren zijn op te lossen door iets aan te passen in ons voedingspatroon. Als je last hebt van de winterblues en deze graag wilt voorkomen: eet dan eens vaker voedingsmiddelen die rijk zijn aan omega-3 vetzuren, zoals vette is, noten en zaden. Deze dragen bijna een goede werking van de hersenen, wat kan helpen als je geregeld minder lekker in je vel zit.
5. Plan leuke dingen met vrienden
Het is in de winter heel verleidelijk om jezelf terug te trekken op de bank onder een dekentje en met een goede serie. Daar is ook niet mis mee, maar probeer wel nog steeds leuke dingen te plannen met familie en vrienden. Dit kan je motiveren om er meer op uit te gaan.
Ook in de winter zijn er genoeg leuke dingen om te doen. Ga bijvoorbeeld samen schaatsen, of in een leuk cafeetje wat eten en drinken. Zo doe je weer wat leuks met je vrienden, maar voel je jezelf na afloop ook stukken beter.
6. Maak het thuis extra gezellig
Als je vaker tijd doorbrengt binnenshuis, dan is het fijn dat de sfeer ook aangenaam is, waardoor je het totaal niet erg vindt om thuis te zijn. Maak het in de wintermaanden extra gezellig door je huis wat meer te decoreren.
Leg warme dekentjes en extra kussens op de bank, steek wat kaarsen aan en maak gebruik van sfeerverlichting. Verder kun je een muziekje aanzetten en misschien nog wat leuke winterse decoratie toevoegen.
Zeker wanneer de kerst net voorbij is en de kerstboom en -versiering de deur uit is, kan het in huis wat ongezellig ogen. Probeer dan je huis weer wat op te vrolijken, bijvoorbeeld met een nieuwe plant of winterse aankleding.
7. Vitamine D suppletie
Vitamine D-tekort is een veelvuldig probleem, dat in de winter vaak voorkomt. We komen minder buiten, maar ook de zon laat zich minder zien. Als je last hebt van de winterblues, die veroorzaakt kunnen worden door een vitamine D-tekort, dan kan suppletie met vitamine D je helpen.
8. Een goede nachtrust
Een goede nachtrust is altijd belangrijk. Als je merkt dat je vaker moe bent en meer behoefte hebt aan slaap, probeer dan eens naar je huidige routine te kijken. Kun je bijvoorbeeld een uurtje eerder gaan slapen? Het is sowieso verstandig om ieder avond rond dezelfde tijd te gaan slapen en iedere ochtend rond dezelfde tijd weer op te staan.
Verder is het belangrijk dat je jouw slaapkamer zo inricht dat je er goed tot rust kan komen. Vermijd schermen in de slaapkamer en leg je telefoon ’s avonds op tijd weg. Zorg ervoor dat je kamer donker is, het raam open staat en pak eventueel een boek om te lezen voor het slapengaan.
9. Tijd voor een (nieuwe) hobby
Ontdek nieuwe hobby’s of pak oude hobby’s op die je binnenshuis kunt beoefenen. Zoek iets wat je plezier of voldoening kan geven. Ga bijvoorbeeld lekker lezen, schilderen, koken of zoek een compleet nieuwe hobby, eventueel zelfs speciaal voor de winter. Dit kan je de afleiding geven die je nodig hebt en je laat je creatieve zelf er weer even zijn.
10. Zoek professionele hulp
Als de symptomen van de winterblues ernstig zijn en aanhouden, aarzel dan niet om professionele hulp te zoeken. Een arts, psycholoog of therapeut kan je begeleiden en de juiste behandeling aanbevelen om je beter te voelen.
Hoe koud en somber de winter misschien ook is, door deze tips in je dagelijkse routine te implementeren, kun je de winterblues bestrijden. Probeer vooral ook het mooie van de winter in te zien en het thuiszitten aangenamer te maken, om die positieve mindset te actief te houden. Iedereen is uniek, dus het kan helpen om verschillende dingen te proberen om uit die sleur te komen om te ontdekken wat het beste past bij jou.
In dit artikel wordt gebruik gemaakt van affiliate links. Dit betekent dat ik een vergoeding kan ontvangen, wanneer er iets besteld wordt via deze linkjes.